alles liever dan
kindergekrijs gedram gemanipuleer gecommandeer
alles liever dan
buurman met een boor- of schuurmachine
zZzZzZzZzZzZzZzZz
alles liever dan
gestamp van bovenbuurvrouw
alles liever dan
vliegtuiggeweld van schiphol bij zuidwestenwind
hoor liever
de krassende kraaienstem
van bob dylan anno 2013
hoor het liefst
blues en rock
scheurende gitaren en rauwe stemmen
jimi hendrix - jeff beck - eric clapton - peter green
frank zappa - joe cocker - tom waits
hoor even lief de klassiekers
die de nodige rust creëren
mozart - schubert - bach
van bloedstollende lamentatie
purcells dido & aenaes
naar algehele rust en stilte
sssssssssssssssss
vandaag voorgedragen bij Eijlders
thema: wat klinkt als muziek in je oren
zondag 20 januari 2013
zaterdag 19 januari 2013
remise
Vanmiddag waren De Hallen voor het laatst te zien. Einde van een stuk nostalgie: remise Tollensstraat -steenworp afstand van mijn woning- is niet meer.
In de economische hoogtijdagen anno 2004 had producent Harry de Winter de intentie om er een groot uitgaanscentrum van te maken waar ik toen al een column over schreef: oud-west op z'n best Buurtbewoners kwamen destijds massaal in opstand tegen dit megalomane plan gezien de massale toename van mensen en veel overlast.
* citaat: Er zou een bioscoop komen (1000 zitplaatsen), een muziektheater (pseudoniem voor disco: 2500 bezoekers en open tot 05.00 uur), nog wat horeca (3 cafés met nachtvergunning) en een hotel.
Dit feestje ging tot grote opluchting van de buurt niet door.
De Hallen krijgt nu een nieuw leven als een complex met onder meer een bioscoop en een hotel waarbij het historisch aspect behouden blijft.
Er was veel volk op de been om afscheid te nemen. Zelfs koek en sopie waren aanwezig oftewel met uitgehongerde en verkleumde gezichten liep men met zakken frites en koppen koffie.
* citaat Amsterdam Centraal
In de economische hoogtijdagen anno 2004 had producent Harry de Winter de intentie om er een groot uitgaanscentrum van te maken waar ik toen al een column over schreef: oud-west op z'n best Buurtbewoners kwamen destijds massaal in opstand tegen dit megalomane plan gezien de massale toename van mensen en veel overlast.
* citaat: Er zou een bioscoop komen (1000 zitplaatsen), een muziektheater (pseudoniem voor disco: 2500 bezoekers en open tot 05.00 uur), nog wat horeca (3 cafés met nachtvergunning) en een hotel.
Dit feestje ging tot grote opluchting van de buurt niet door.
De Hallen krijgt nu een nieuw leven als een complex met onder meer een bioscoop en een hotel waarbij het historisch aspect behouden blijft.
Er was veel volk op de been om afscheid te nemen. Zelfs koek en sopie waren aanwezig oftewel met uitgehongerde en verkleumde gezichten liep men met zakken frites en koppen koffie.
* citaat Amsterdam Centraal
zaterdag 12 januari 2013
donderdag 10 januari 2013
zaterdag 5 januari 2013
reflectie
in een labyrint
rijk aan alter egootjes
reflecteert het zelf
de echo van het heelal
buigt zich over diep duister
dinsdag 1 januari 2013
donderdag 27 december 2012
van de oud en de nieuw
in een wereld
waar kortzichtigheid hoogtij viert
het mensdom
dwaasheid prefereert boven wijsheid
moge daar
een mistig uitzicht
helder inzicht brengen
woensdag 19 december 2012
mens en kalkoen
Gezien op uitzending gemist:
mijn leven als een kalkoen
(Fascinerende) film over Joe Hutto, die zestien wilde kalkoenen grootbrengt, van ei tot volwassen dier. Net als Joe volgen we de vogels terwijl ze opgroeien in de eikenbossen en cypresmoerassen van Florida.
mijn leven als een kalkoen
(Fascinerende) film over Joe Hutto, die zestien wilde kalkoenen grootbrengt, van ei tot volwassen dier. Net als Joe volgen we de vogels terwijl ze opgroeien in de eikenbossen en cypresmoerassen van Florida.
zondag 16 december 2012
donderdag 13 december 2012
De zelfmoordclub
auteur: Arto Paasilinna
van de cover:
... Zelfmoord mag dan op zichzelf geen opgewekt thema zijn, in deze roman weet Paasilinna er een opmerkelijke draai aan te geven: in de loop van zijn roman verandert een groep potentiële zelfmoordenaars in een gezelschap dat, op weg naar het einde, hernieuwde levenslust ontdekt.
Ruim zeshonderd mannen en vrouwen reageren op de advertentie 'Heb je zelfmoordplannen?' Enkele tientallen zitten uiteindelijk in een touringcar op weg naar het noordelijkste puntje van Finland om zich daar in de ijskoude zee te storten. Tussen dit voornemen en de werkelijke eindbestemming van de bus - een prachtige kaap in het zuidelijkste puntje van Portugal - vinden onverwachte en absurde gebeurtenissen plaats waardoor het oorspronkelijke plan steeds meer op losse schroeven komt te staan. Maar terwijl de groep een steeds hechtere eenheid wordt en de aspirant-zelfmoordenaars vriendschappen voor het leven sluiten, wil de buschauffeur koste wat het kost aan het oorspronkelijke plan vasthouden.
Droevige zaken als depressiviteit, alcoholisme, teleurstelling in het leven en zelfmoord worden bij Paasilinna literaire slapstick op hoog niveau. De zelfmoordclub is een persiflage op een ontwrichte samenleving waarin het menselijke evenwicht vaak wankel is en iedereen moet knokken voor zijn eigen overleven...
***
Enige quotes - cursief:
De eerste regels van hoofdstuk 1 geven al een droefgeestig beeld over hoe het Finse volk in het leven staat:
... Somberheid, melancholie en bodemloze apathie zijn de grootste vijanden van het Finse volk. De zwaarmoedigheid die de Finnen boven het hoofd hangt, houdt zich al duizenden jaren in haar greep, en hun ziel is er somber en ernstig door geworden. De smart wordt zo sterk gevoeld dat veel Finnen de dood als enige uitweg zien. Hun beklemde gemoed vormt een grotere bedreiging dan de Sovjet-Unie. Desondanks is het een volk van strijders. Het bezwijkt niet. Telkens opnieuw rebelleren de Finnen tegen hun onderdrukker... (pag. 7)
Directeur Onni Rellonen, een somberder gezicht dan het zijne was in de wijde omtrek niet denkbaar, is er hopeloos aan toe: kinderen volwassen, huwelijk naar de bliksem, zijn zaak failliet, kortom allemaal kommer en kwel. Hij heeft besloten zichzelf in een bouwvallige schuur in alle rust dood te schieten, wanneer hij ontdekt -welk een toeval- dat er nog iemand in de schuur is. Er klinkt gekerm en tussen de balken is iets grijzigs zichtbaar:
... Het was een mens, een grote man die gekleed ging in een grijs militair uniform en die op een stapel staken was geklommen en nu bezig was een blauw nylon touw aan de hanenbalk te knopen...(pag. 12)
Het is kolonel Hermanni Kemppainen die op punt staat zich te verhangen.
Beiden met hetzelfde voornemen, smeedt een band: ze zijn niet meer alleen op de wereld en zien het als hun taak om mede-nooddruftige pre-zelfmoordenaars de helpende hand te bieden. Ze richten een collectieve zelfmoordclub op onder de naam 'Anonieme Stervelingen'.
Na een advertentie melden zich honderden potentiële zelfmoordenaars:
... Achter iedere brief zat een mens in nood, en de nood was hoog. [-]
Een groot aantal , zo niet allemaal, worstelde met geestelijke problemen. Een aantal leek ronduit geschift te zijn. Velen bevonden zich in de greep van een psychose, diverse schrijvers vertoonden tekenen van paranoia... (pag.44)
... Velen waren doorgewinterde alcoholist, of verslaafd aan medicijnen of verdovende middelen. Een man uit Helsinki, die werkte voor een onderneming die digitale componenten importeerde, vertelde dat hij tot de conclusie was gekomen dat zelfmoord de enig effectieve manier was om baas over zijn eigen leven te zijn. Een ander schreef dat hij zich in mystieke zaken had verdiept en zo nieuwsgierig was dat hij niet het geduld had om een natuurlijke dood af te wachten, zó graag wilde hij weten wat het leven na de dood allemaal te bieden had. Bijna alle briefschrijvers hadden gemeen dat ze zich verschrikkelijk eenzaam en verstoten voelden... (pag. 46)
In een centraal gelegen restaurant wordt een afspraak gemaakt, selectie vindt plaats en een bus vol zelfmoordenaars gaan richting Noorwegen om zich collectief bij de Noordkaap in de koude IJszee te storten. Onderweg wordt de hele dag door champagne gedronken om alvast te toasten op de komende 'schitterende zelfmoord'.
... Kolonel Kemppainen begon de mensen te waarschuwen voor al te overmatig alcoholgebruik. Dat was niet gezond, de nieren en de lever hadden erg te lijden van alcohol. Kemppainen kreeg te horen dat het niet meer uitmaakte hoe de lever er voor stond op het moment dat er zelfmoord werd gepleegd; het was hoe dan ook de bedoeling zich de dood op de hals te halen. Daar had de kolonel geen antwoord op... (pag. 94)
Moment suprême is aangebroken:
... De naald van de snelheidsmeter draaide omhoog, de weg schoot onder de zelfmoordbus door, de afgrond naderde met duizelingwekkende snelheid. Kropola claxonneerde, de hele Noordkaap weergalmde en sidderde, zwarte uitlaatgassen spoten de lucht in. De touringcar denderde sneller voort dan ooit tevoren. De IJszee lag te wachten als een kille grafkuil... (pag.154)
Dan springt het alarmlicht aan en klinkt van alle kanten het piepen van het stopsignaal door de bus.
Na deze mislukte zelfmoordpoging is het volgende plan om zich dan maar in Zwitserland in een ravijn te storten. Onderweg wordt er breeduit en volop genoten van de uitgestelde zelfmoord en wordt er kwistig sterke drank ingenomen en copieus gegeten. Bijna iedereen ziet het leven weer zitten. In Zwitserland zijn drie jonge dames plotseling spoorloos verdwenen en schijnen zich in het nabije dorp bandeloos te gedragen. De mannen aldaar, blij met een verzetje, zweren bij hoog en laag dat ze vrijgezel zijn. Na hun uitspattingen komen ze terug bij de zelfmoordclub en worden ze begeleid naar de dichtsbijzijnde kliniek voor geslachtsziekte om zich te laten testen op een soa.
Inmiddels heeft de kolonel liefdevolle gevoelens gekregen voor onderdirecteur Helena en biecht op dat hij er niets voor voelt om, volgens plan, de volgende dag met de bus in het ravijn te storten:
... De kolonel pakte Helena Puusaari's hand vast, knielde op de helling voor haar neer en schraapte zijn keel. Hij was van plan haar ten huwelijk te vragen. Precies op dat moment sloeg de klok van de katholieke kerk van Münster zes keer. Dat verstoorde het baltsritueel van de kolonel. Gegeneerd stond hij op... (pag. 214)
Ondertussen trekt het gezelschap de noodzaak van een collectieve zelfmoord hevig in twijfel:
... De een na de ander had gemerkt dat de wereld toch best een aangename plek was om te leven, en dat de problemen die in Finland onoverkomelijk hadden geleken hier, aan de andere kant van Europa, tamelijk triviaal leken. Dankzij de lange reis met lotgenoten was hun levenslust toegenomen, het gevoel van solidariteit had hun zelfvertrouwen vergroot... (pag. 220)
Arto Paasilinna
De zelfmoordclub
Vertaald uit het Fins: Annemarie Raas
Uitgeverij: Wereldbibliotheek
van de cover:
... Zelfmoord mag dan op zichzelf geen opgewekt thema zijn, in deze roman weet Paasilinna er een opmerkelijke draai aan te geven: in de loop van zijn roman verandert een groep potentiële zelfmoordenaars in een gezelschap dat, op weg naar het einde, hernieuwde levenslust ontdekt.
Ruim zeshonderd mannen en vrouwen reageren op de advertentie 'Heb je zelfmoordplannen?' Enkele tientallen zitten uiteindelijk in een touringcar op weg naar het noordelijkste puntje van Finland om zich daar in de ijskoude zee te storten. Tussen dit voornemen en de werkelijke eindbestemming van de bus - een prachtige kaap in het zuidelijkste puntje van Portugal - vinden onverwachte en absurde gebeurtenissen plaats waardoor het oorspronkelijke plan steeds meer op losse schroeven komt te staan. Maar terwijl de groep een steeds hechtere eenheid wordt en de aspirant-zelfmoordenaars vriendschappen voor het leven sluiten, wil de buschauffeur koste wat het kost aan het oorspronkelijke plan vasthouden.
Droevige zaken als depressiviteit, alcoholisme, teleurstelling in het leven en zelfmoord worden bij Paasilinna literaire slapstick op hoog niveau. De zelfmoordclub is een persiflage op een ontwrichte samenleving waarin het menselijke evenwicht vaak wankel is en iedereen moet knokken voor zijn eigen overleven...
***
Enige quotes - cursief:
De eerste regels van hoofdstuk 1 geven al een droefgeestig beeld over hoe het Finse volk in het leven staat:
... Somberheid, melancholie en bodemloze apathie zijn de grootste vijanden van het Finse volk. De zwaarmoedigheid die de Finnen boven het hoofd hangt, houdt zich al duizenden jaren in haar greep, en hun ziel is er somber en ernstig door geworden. De smart wordt zo sterk gevoeld dat veel Finnen de dood als enige uitweg zien. Hun beklemde gemoed vormt een grotere bedreiging dan de Sovjet-Unie. Desondanks is het een volk van strijders. Het bezwijkt niet. Telkens opnieuw rebelleren de Finnen tegen hun onderdrukker... (pag. 7)
Directeur Onni Rellonen, een somberder gezicht dan het zijne was in de wijde omtrek niet denkbaar, is er hopeloos aan toe: kinderen volwassen, huwelijk naar de bliksem, zijn zaak failliet, kortom allemaal kommer en kwel. Hij heeft besloten zichzelf in een bouwvallige schuur in alle rust dood te schieten, wanneer hij ontdekt -welk een toeval- dat er nog iemand in de schuur is. Er klinkt gekerm en tussen de balken is iets grijzigs zichtbaar:
... Het was een mens, een grote man die gekleed ging in een grijs militair uniform en die op een stapel staken was geklommen en nu bezig was een blauw nylon touw aan de hanenbalk te knopen...(pag. 12)
Het is kolonel Hermanni Kemppainen die op punt staat zich te verhangen.
Beiden met hetzelfde voornemen, smeedt een band: ze zijn niet meer alleen op de wereld en zien het als hun taak om mede-nooddruftige pre-zelfmoordenaars de helpende hand te bieden. Ze richten een collectieve zelfmoordclub op onder de naam 'Anonieme Stervelingen'.
Na een advertentie melden zich honderden potentiële zelfmoordenaars:
... Achter iedere brief zat een mens in nood, en de nood was hoog. [-]
Een groot aantal , zo niet allemaal, worstelde met geestelijke problemen. Een aantal leek ronduit geschift te zijn. Velen bevonden zich in de greep van een psychose, diverse schrijvers vertoonden tekenen van paranoia... (pag.44)
... Velen waren doorgewinterde alcoholist, of verslaafd aan medicijnen of verdovende middelen. Een man uit Helsinki, die werkte voor een onderneming die digitale componenten importeerde, vertelde dat hij tot de conclusie was gekomen dat zelfmoord de enig effectieve manier was om baas over zijn eigen leven te zijn. Een ander schreef dat hij zich in mystieke zaken had verdiept en zo nieuwsgierig was dat hij niet het geduld had om een natuurlijke dood af te wachten, zó graag wilde hij weten wat het leven na de dood allemaal te bieden had. Bijna alle briefschrijvers hadden gemeen dat ze zich verschrikkelijk eenzaam en verstoten voelden... (pag. 46)
In een centraal gelegen restaurant wordt een afspraak gemaakt, selectie vindt plaats en een bus vol zelfmoordenaars gaan richting Noorwegen om zich collectief bij de Noordkaap in de koude IJszee te storten. Onderweg wordt de hele dag door champagne gedronken om alvast te toasten op de komende 'schitterende zelfmoord'.
... Kolonel Kemppainen begon de mensen te waarschuwen voor al te overmatig alcoholgebruik. Dat was niet gezond, de nieren en de lever hadden erg te lijden van alcohol. Kemppainen kreeg te horen dat het niet meer uitmaakte hoe de lever er voor stond op het moment dat er zelfmoord werd gepleegd; het was hoe dan ook de bedoeling zich de dood op de hals te halen. Daar had de kolonel geen antwoord op... (pag. 94)
Moment suprême is aangebroken:
... De naald van de snelheidsmeter draaide omhoog, de weg schoot onder de zelfmoordbus door, de afgrond naderde met duizelingwekkende snelheid. Kropola claxonneerde, de hele Noordkaap weergalmde en sidderde, zwarte uitlaatgassen spoten de lucht in. De touringcar denderde sneller voort dan ooit tevoren. De IJszee lag te wachten als een kille grafkuil... (pag.154)
Dan springt het alarmlicht aan en klinkt van alle kanten het piepen van het stopsignaal door de bus.
Na deze mislukte zelfmoordpoging is het volgende plan om zich dan maar in Zwitserland in een ravijn te storten. Onderweg wordt er breeduit en volop genoten van de uitgestelde zelfmoord en wordt er kwistig sterke drank ingenomen en copieus gegeten. Bijna iedereen ziet het leven weer zitten. In Zwitserland zijn drie jonge dames plotseling spoorloos verdwenen en schijnen zich in het nabije dorp bandeloos te gedragen. De mannen aldaar, blij met een verzetje, zweren bij hoog en laag dat ze vrijgezel zijn. Na hun uitspattingen komen ze terug bij de zelfmoordclub en worden ze begeleid naar de dichtsbijzijnde kliniek voor geslachtsziekte om zich te laten testen op een soa.
Inmiddels heeft de kolonel liefdevolle gevoelens gekregen voor onderdirecteur Helena en biecht op dat hij er niets voor voelt om, volgens plan, de volgende dag met de bus in het ravijn te storten:
... De kolonel pakte Helena Puusaari's hand vast, knielde op de helling voor haar neer en schraapte zijn keel. Hij was van plan haar ten huwelijk te vragen. Precies op dat moment sloeg de klok van de katholieke kerk van Münster zes keer. Dat verstoorde het baltsritueel van de kolonel. Gegeneerd stond hij op... (pag. 214)
Ondertussen trekt het gezelschap de noodzaak van een collectieve zelfmoord hevig in twijfel:
... De een na de ander had gemerkt dat de wereld toch best een aangename plek was om te leven, en dat de problemen die in Finland onoverkomelijk hadden geleken hier, aan de andere kant van Europa, tamelijk triviaal leken. Dankzij de lange reis met lotgenoten was hun levenslust toegenomen, het gevoel van solidariteit had hun zelfvertrouwen vergroot... (pag. 220)
Arto Paasilinna
De zelfmoordclub
Vertaald uit het Fins: Annemarie Raas
Uitgeverij: Wereldbibliotheek
woensdag 12 december 2012
Ravi Shankar
Indiaas sitarvirtuoos Ravi Shankar is overleden. Met name in de jaren zestig/zeventig draaide ik graag en regelmatig zijn muziek.
vrijdag 23 november 2012
alleen in de wereld
Op 'uitzending gemist' zag ik onderstaande -op maandag j.l. door de NCRV uitgezonden- documentaire.
Interessant en herkenbaar voor onder andere degenen die
in de late jaren 60 en vroege jaren 70 de flowerpower van nabij hebben
meegemaakt. Onderstaande tekst heb ik overgenomen van NCRC dokument. **** De hele uitzending is te bekijken via de link onderaan dit blad.
Kinderen van bekende kunstenaars uit de jaren zestig worstelen met hun opvoeding
Hashdampen en vrije seks, de zestiger jaren generatie in Nederland komt in verzet tegen de gevestigde orde. Kunstenaars als Simon Vinkenoog en Johnny - de Selfkicker- van Doorn worden binnengehaald als profeten van de nieuwe tijd. Met hun geëxalteerde voordrachten en hun door drank en drugs overgoten kunst propageren ze volledige vrijheid. Wat heeft dit vrijheidsstreven betekend voor hun kinderen?
In de onthullende documentaire Alleen in de wereld volgt filmmaakster Denise Janzée, dochter van actrice Willeke van Ammelrooy, drie kinderen van bekende kunstenaars: Alex Vinkenoog, zoon van dichter/kunstenaar Simon Vinkenoog; Marcus Muzea, stiefzoon van de bekende Rotterdamse dichter Cor Vaandrager en Sandrien van Brakel, dochter van filmregisseusse Nouchka van Brakel. Hun ouders vochten tegen de burgerlijke moraal van de jaren vijftig. Ze waren bezig met politieke strijd, vrije liefde, drugsexperimenten en met kunstuitingen. Hun kinderen moesten het vaak zelf maar uitzoeken. Die kinderen, inmiddels volwassenen van in de veertig en zelf ouders, analyseren op indrukwekkende wijze de invloed van deze ‘vrije’ opvoeding op hun leven.
Marcus Muzea, stiefzoon van Cor Vaandrager en opgegroeid met het uitzinnig drugsgebruik van zijn stiefvader, verliest zijn pokerface als hij vertelt over zijn broertje die deze opvoeding niet heeft overleefd. Hangend aan een torenhoge flat, vertelt Marcus dat hij alleen rustig wordt als de adrenaline door zijn lijf giert. Sandrien van Brakel is vanuit de stad verhuisd naar het uiterste puntje van Nederland: Oost-Groningen, ver weg van plaatsen uit haar jeugd. Ze probeert haar zoon daar een gelukkige jeugd te geven. Rust en aandacht, iets dat ze zelf niet heeft gehad.
Alex Vinkenoog heeft voorzichtige kritiek op het gebrek aan aandacht van zijn vader in zijn jeugd, maar durft dat in gesprekken met zijn dominante stiefmoeders nog nauwelijks te uiten. Hij helpt loyaal mee met het inrichten van een overzichtstentoonstelling van zijn vader Simon.
NCRV Dokument Alleen in de wereld is geregisseerd door Denise Janzée en geproduceerd door Recht zo die gaat producties. De documentaire is tot stand gekomen met steun van het Mediafonds.
*** http://www.hebikietsgemist.nl/aflevering/127436/nederland-2/ncrv-dokument/aflevering-van-maandag-19-november-2012.html
zondag 18 november 2012
zijn wij er al?
waar zij haar schreden zet
is niet bekend
wat haar beweegredenen zijn
evenmin
zijn we er al?
wordt haar gevraagd
nooit heeft zij geweten
waarheen die weg zal leiden
als vreemdeling in ambitie
heeft zij
nimmer doelen gesteld
of illusies gekoesterd
vandaag voorgedragen bij Eijlders
is niet bekend
wat haar beweegredenen zijn
evenmin
zijn we er al?
wordt haar gevraagd
nooit heeft zij geweten
waarheen die weg zal leiden
als vreemdeling in ambitie
heeft zij
nimmer doelen gesteld
of illusies gekoesterd
vandaag voorgedragen bij Eijlders
vrijdag 9 november 2012
De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween
auteur: Jonas Jonasson
van de cover:
... Allan wordt 100 en dat wordt groots gevierd in het bejaardentehuis, behalve dan dat de jarige het op zijn heupen krijgt en kort voordat het feest losbarst, vertrekt. De tijd die hem rest kan hij beter besteden, vindt hij en hij klimt uit het raam en verdwijnt. Pers en burgemeester hebben het nakijken.
Allan is een nuchter type dat weinig tot geen angst kent en die verder niet al te lang stilstaat bij zijn beslissingen, maar ad hoc handelt en het avontuur op zijn hoogbejaarde leeftijd niet schuwt. Met alle gevolgen van dien. De vaart houdt hij er in elk geval in, want vanaf het moment dat hij het bejaardentehuis verlaat, wordt De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween een soort roadtrip waarbij de lezer de memorabele avonturen van de 100-jarige meemaakt – zo let hij even op een koffer voor iemand die maar niet terugkomt en dus gaat de koffer mee de bus in, maar er blijkt enorm veel (maffia)geld in te zitten, hetgeen woeste achtervolgingen tot gevolg heeft -, ook verzamelt Allan een bonte club figuren om zich heen in een zwaan-kleef-aaneffect. Tegelijkertijd passeren de memorabele momenten uit zijn leven én die van de twintigste-eeuwse geschiedenis de revue, met Allan als wel heel bijzonder gezelschap...
***
Met grote grijns heb ik vanaf het begin tot het einde dit boek gelezen.
Wanneer Allan op zijn pantoffels het door hem zo gehate bejaardentehuis ontvlucht -zijn dagelijks geliefde brandewijntje is hem ook al ontnomen- en op het busstation door een lompe jongeman wordt aangesproken om even op een koffer te passen wegens een bezoek aan het toilet, neemt Allan, als zijn bus op punt van vertrekken staat en de jongen maar niet terug komt, de koffer mee. Niet wetende dat deze gevuld is met vijftig miljoen Zweedse kronen.
De hoofdstukken over de bizarre vlucht en lotgevallen van Allan worden afgewisseld met flashbacks en avonturen over zijn vroegere leven. Als springstofexpert reisde Allan de wereld rond en ontmoette allerlei machthebbers zoals Franco, Truman, Stalin, Mao Zedong en andere belangrijke figuren uit de geschiedenis. Zowel ongeloofwaardig als absurd.
Om een beeld te krijgen van het hilarische en wonderbaarlijke verhaal, met luisterrijk zwarte humor doorspekt, volgen hieronder enige cursieve quotes.
Wanneer Allan onderdak heeft gevraagd en gekregen bij Julius, een dubieus figuur die in een vervallen stationsgebouw woont, en de twee prettig en royaal hebben ingenomen, zich tegoed hebben gedaan aan een elandenbiefstuk weggespoeld met bier en bij wijze van toetje nog een borrel zullen nemen, verdwijnt Allan even naar het toilet. Dan hoort hij voetstappen en vreest dat het zijn (criminele) achtervolger is en ja hoor, hij herkent de stem van de razende jongen die tegen zijn nieuwe vriend, onder bedreiging, brult dat hij moet vertellen waar 'die andere klote bejaarde' is:
... Allan inventariseerde de hal op zoek naar een geschikt wapen. Tussen de rotzooi lagen een koevoet, een plank, een bus insectenspray en een pak rattengif. Allan overwoog eerst het rattengif te nemen, maar hij had geen idee hoe hij een of twee eetlepels bij de jongen naar binnen moest krijgen. De koevoet was te zwaar voor de honderdjarige en de insectenspray... Nee, het moest de plank worden.
Allan pakte zijn wapen stevig beet en was met vier voor zijn leeftijd sensationeel snelle stappen bij zijn toekomstige slachtoffer.
De jongeman voelde waarschijnlijk dat Allan achter hem stond, want op het moment dat deze mikte, liet hij Julius los en draaide zich om.
Hij kreeg de plank vol tegen zijn voorhoofd en staarde nog even naar Allan voordat hij achteroverviel en met zijn hoofd tegen de rand van de tafel sloeg.
Geen bloed, geen gekreun, niets. Hij lag daar gewoon met gesloten ogen.
'Goed geraakt,' zei Julius.
'Dank je,' zei Allan. 'Waar is het toetje dat je had beloofd?'... (pag. 25)
Dan slepen ze hem naar een geïsoleerde vrieskast waarin gestroopte en in stukken gesneden elanden wordt bewaard. De vrieskast staat niet aan omdat er geen vlees in zit:
... Allan controleerde de vrieskast en vond dat het een uitstekende gevangenis zonder nodeloos comfort was. Hij was twee bij drie meter, wat misschien iets meer was dan de jongeman verdiende, maar aan de andere kant was er geen reden om mensen onnodig te kwellen... (pag. 26)
Ze doen de deur van de vrieskast op slot en na afgesproken te hebben dat ze de inhoud van de koffer, denkende dat het kleding is, eerlijk samen zullen delen wordt deze geopend en ontdekken ze dat ze miljonair zijn geworden.
Dan komt de jongeman bij, gaat schreeuwen en maakt een hoop kabaal. Uiteindelijk vindt Allan dat het tijd wordt om de vriezer aan te zetten zodat de jongeman een beetje kan afkoelen.
De volgende ochtend bij het ontbijt heeft Julius goed en slecht nieuws:
... 'Het slechte nieuws is dat we gisteren iets teveel gedronken hebben en daarom vergeten zijn de vriezer uit te zetten.'
'En?' vroeg Allan.
'En... degene die daarin zit is nu tamelijk dood.'
Allan krabde zich bezorgd in zijn nek voordat hij besloot dat hij zijn dag niet liet verpesten door zo'n slordigheid.
'Dat is erg,' zei hij. 'Maar ik moet zeggen dat je eitjes perfect gelukt zijn, niet te hard en niet te zacht.'... (pag. 44)
Dan besluit het tweetal te vertrekken voordat de plaatselijke politie en de gangsters voor de deur staan. Allan trekt de -te grote schoenen- van de jongen aan maar alles beter dan een paar versleten pantoffels, ze laten de jongen van de trap af rollen en ze vertrekken met een lorrie:
... 'Model 1954' zei hij. 'Stap maar op.'
Julius, die helemaal vooraan zat, trapte. Allan zat recht achter hem en liet zijn benen meegaan met de trappers, en het lijk zat op de zitplaats rechts, met een donkere zonnebril voor zijn starende ogen en de steel van een bezem onder zijn hoofd om het omhoog te houden... (pag. 48/49)
Later weet een boer de politie te vertellen dat hij een bekende kruimeldief (Julius) uit de streek een uur geleden op een lorrie over de gesloten spoorlijn zag rijden:
... Op de lorrie bevonden zich bovendien een oude man, een grote koffer en een jongeman met een zonnebril. De jongeman leek volens boer T het bevel te voeren, hoewel hij geen schoenen droeg... (pag. 54)
Omdat ik geregeld hardop in de lach schoot zou ik de lezer dezes mee willen nemen in het verhaal en een tijdje citerend door willen gaan.
Laat mij echter volstaan met: geen hoogstaande literatuur maar wel een goed boek, lees het zelf, een heuse aanrader!
Jonas Jonasson
De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween
vertaald uit het Zweeds door: Corry de Bree
uitgeverij: Signatuur, 2011
van de cover:
... Allan wordt 100 en dat wordt groots gevierd in het bejaardentehuis, behalve dan dat de jarige het op zijn heupen krijgt en kort voordat het feest losbarst, vertrekt. De tijd die hem rest kan hij beter besteden, vindt hij en hij klimt uit het raam en verdwijnt. Pers en burgemeester hebben het nakijken.
Allan is een nuchter type dat weinig tot geen angst kent en die verder niet al te lang stilstaat bij zijn beslissingen, maar ad hoc handelt en het avontuur op zijn hoogbejaarde leeftijd niet schuwt. Met alle gevolgen van dien. De vaart houdt hij er in elk geval in, want vanaf het moment dat hij het bejaardentehuis verlaat, wordt De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween een soort roadtrip waarbij de lezer de memorabele avonturen van de 100-jarige meemaakt – zo let hij even op een koffer voor iemand die maar niet terugkomt en dus gaat de koffer mee de bus in, maar er blijkt enorm veel (maffia)geld in te zitten, hetgeen woeste achtervolgingen tot gevolg heeft -, ook verzamelt Allan een bonte club figuren om zich heen in een zwaan-kleef-aaneffect. Tegelijkertijd passeren de memorabele momenten uit zijn leven én die van de twintigste-eeuwse geschiedenis de revue, met Allan als wel heel bijzonder gezelschap...
***
Met grote grijns heb ik vanaf het begin tot het einde dit boek gelezen.
Wanneer Allan op zijn pantoffels het door hem zo gehate bejaardentehuis ontvlucht -zijn dagelijks geliefde brandewijntje is hem ook al ontnomen- en op het busstation door een lompe jongeman wordt aangesproken om even op een koffer te passen wegens een bezoek aan het toilet, neemt Allan, als zijn bus op punt van vertrekken staat en de jongen maar niet terug komt, de koffer mee. Niet wetende dat deze gevuld is met vijftig miljoen Zweedse kronen.
De hoofdstukken over de bizarre vlucht en lotgevallen van Allan worden afgewisseld met flashbacks en avonturen over zijn vroegere leven. Als springstofexpert reisde Allan de wereld rond en ontmoette allerlei machthebbers zoals Franco, Truman, Stalin, Mao Zedong en andere belangrijke figuren uit de geschiedenis. Zowel ongeloofwaardig als absurd.
Om een beeld te krijgen van het hilarische en wonderbaarlijke verhaal, met luisterrijk zwarte humor doorspekt, volgen hieronder enige cursieve quotes.
Wanneer Allan onderdak heeft gevraagd en gekregen bij Julius, een dubieus figuur die in een vervallen stationsgebouw woont, en de twee prettig en royaal hebben ingenomen, zich tegoed hebben gedaan aan een elandenbiefstuk weggespoeld met bier en bij wijze van toetje nog een borrel zullen nemen, verdwijnt Allan even naar het toilet. Dan hoort hij voetstappen en vreest dat het zijn (criminele) achtervolger is en ja hoor, hij herkent de stem van de razende jongen die tegen zijn nieuwe vriend, onder bedreiging, brult dat hij moet vertellen waar 'die andere klote bejaarde' is:
... Allan inventariseerde de hal op zoek naar een geschikt wapen. Tussen de rotzooi lagen een koevoet, een plank, een bus insectenspray en een pak rattengif. Allan overwoog eerst het rattengif te nemen, maar hij had geen idee hoe hij een of twee eetlepels bij de jongen naar binnen moest krijgen. De koevoet was te zwaar voor de honderdjarige en de insectenspray... Nee, het moest de plank worden.
Allan pakte zijn wapen stevig beet en was met vier voor zijn leeftijd sensationeel snelle stappen bij zijn toekomstige slachtoffer.
De jongeman voelde waarschijnlijk dat Allan achter hem stond, want op het moment dat deze mikte, liet hij Julius los en draaide zich om.
Hij kreeg de plank vol tegen zijn voorhoofd en staarde nog even naar Allan voordat hij achteroverviel en met zijn hoofd tegen de rand van de tafel sloeg.
Geen bloed, geen gekreun, niets. Hij lag daar gewoon met gesloten ogen.
'Goed geraakt,' zei Julius.
'Dank je,' zei Allan. 'Waar is het toetje dat je had beloofd?'... (pag. 25)
Dan slepen ze hem naar een geïsoleerde vrieskast waarin gestroopte en in stukken gesneden elanden wordt bewaard. De vrieskast staat niet aan omdat er geen vlees in zit:
... Allan controleerde de vrieskast en vond dat het een uitstekende gevangenis zonder nodeloos comfort was. Hij was twee bij drie meter, wat misschien iets meer was dan de jongeman verdiende, maar aan de andere kant was er geen reden om mensen onnodig te kwellen... (pag. 26)
Ze doen de deur van de vrieskast op slot en na afgesproken te hebben dat ze de inhoud van de koffer, denkende dat het kleding is, eerlijk samen zullen delen wordt deze geopend en ontdekken ze dat ze miljonair zijn geworden.
Dan komt de jongeman bij, gaat schreeuwen en maakt een hoop kabaal. Uiteindelijk vindt Allan dat het tijd wordt om de vriezer aan te zetten zodat de jongeman een beetje kan afkoelen.
De volgende ochtend bij het ontbijt heeft Julius goed en slecht nieuws:
... 'Het slechte nieuws is dat we gisteren iets teveel gedronken hebben en daarom vergeten zijn de vriezer uit te zetten.'
'En?' vroeg Allan.
'En... degene die daarin zit is nu tamelijk dood.'
Allan krabde zich bezorgd in zijn nek voordat hij besloot dat hij zijn dag niet liet verpesten door zo'n slordigheid.
'Dat is erg,' zei hij. 'Maar ik moet zeggen dat je eitjes perfect gelukt zijn, niet te hard en niet te zacht.'... (pag. 44)
Dan besluit het tweetal te vertrekken voordat de plaatselijke politie en de gangsters voor de deur staan. Allan trekt de -te grote schoenen- van de jongen aan maar alles beter dan een paar versleten pantoffels, ze laten de jongen van de trap af rollen en ze vertrekken met een lorrie:
... 'Model 1954' zei hij. 'Stap maar op.'
Julius, die helemaal vooraan zat, trapte. Allan zat recht achter hem en liet zijn benen meegaan met de trappers, en het lijk zat op de zitplaats rechts, met een donkere zonnebril voor zijn starende ogen en de steel van een bezem onder zijn hoofd om het omhoog te houden... (pag. 48/49)
Later weet een boer de politie te vertellen dat hij een bekende kruimeldief (Julius) uit de streek een uur geleden op een lorrie over de gesloten spoorlijn zag rijden:
... Op de lorrie bevonden zich bovendien een oude man, een grote koffer en een jongeman met een zonnebril. De jongeman leek volens boer T het bevel te voeren, hoewel hij geen schoenen droeg... (pag. 54)
Omdat ik geregeld hardop in de lach schoot zou ik de lezer dezes mee willen nemen in het verhaal en een tijdje citerend door willen gaan.
Laat mij echter volstaan met: geen hoogstaande literatuur maar wel een goed boek, lees het zelf, een heuse aanrader!
Jonas Jonasson
De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween
vertaald uit het Zweeds door: Corry de Bree
uitgeverij: Signatuur, 2011
donderdag 1 november 2012
Dealey Plaza 's-Gravenhage
auteur: Jos de Gruyter
In het leven van Maas Minderman zit nooit eens iets mee. Hij is en blijft een sukkel. Dat vindt hijzelf op de eerste plaats.
Zoals op de cover vermeld:
... een beklemmend maar ook hilarisch verhaal over zinloosheid, waarheid en beleving en de manier waarop mensen elkaar uit kwaadaardigheid en dommigheid beschuldigen, gebruiken en laten vallen...
***
Maas Minderman komt ter wereld in 1951 maar eerst krijgt de lezer een inkijk in de voorgeschiedenis.
Wanneer moeder Commerina Maasland haar man Rinus vertelt dat ze naar alle waarschijnlijkheid zwanger is, schampert hij: Denk je dat je op jouw leeftijd nog zwanger kan worden? Je bent oud mens. Je loopt tegen de vijftig.
Eenmaal een feit voelt zij de zwangerschap als het resultaat van een verkrachting.
Het verhaal ga ik niet vertellen maar enige amusante passages zal ik citeren:
In de achterkamer keek een grauwwit gipsen beeld op een sokkel aan de muur minzaam op de bewoners neer. Het was de fors uitgevallen beeltenis van een devoot zegenend Christusfiguur: het Heilig Hartbeeld, een onmisbaar stijlelement in een door katholieken bewoonde woning. Op een winterse zaterdagmiddag had Rinus met aandoenlijke ijver een aansluiting in de sokkel geknutseld voor een elektrisch kaarsje dat dag en nacht brandde. Het beeld was een keer onfortuinlijk gevallen toen Commerina erachter willen stoffen met haar plumeau. Twee zegenende vingers waren afgebroken en Rinus had ze onbarmhartig vloekend over Commerina's onvoorzichtigheid met sneldrogende stopverf hersteld. Bij de reparatiewerkzaamheden was de kromming van de wijsvinger prominenter uitgevallen dan die van de middelvinger en aangezien de ringvinger en de pink van de Heer al bij aanschaf in een sterke kromming naar de handpalm waren geboetseerd, gaf het beeld zijn schare na de restauratie permanent de digitus impudicus. Maar in die jaren werd daaraan geen aanstoot genomen, want de betekenis van deze vorm van nonverbale communicatie was niet wijdverbreid en had zeker huize Minderman niet bereikt... pag. 20
Het was bijna half twee toen ze, een beetje draaierig in haar hooggesloten pyjama, het echtelijk bed betrad. Rinus zou nu wel slapen en ze peinsde er niet over hem wakker te maken. Hij zou haar afbekken en zijn adem zou stinken naar rottende kiezen, verkoudheid, alcohol en tabak. Ze kokhalsde bij de gedachte. Behoedzaam gleed ze onder de dekens, legde haar gebit in het glas met water op het nachtkastje, deed haar bril af en sloot haar ogen. Ze was bekaf.
Voor het verhaal is het niet relevant nauwkeurig te beschrijven wat er vervolgens gebeurde. 'Het leven doorgeven', zou een te zinnenprikkelende definiëring zijn. Het onwennig gefriemel van twee mensen die elkaars aanwezigheid als ongewenst doch onontkoombaar beschouwen, maar in een alcoholische schemertoestand elkaar betasten en tot iets komen dat in formele zin als coïtus moet worden gekarakteriseerd, kan nauwelijks in mooie bewoordingen worden omschreven. Uitgezakte bleke lijven die onhandig langs elkaar wrijven, gezichten die elkaar niet zoeken maar nadrukkelijk ontwijken: het is geen mooi beeld. Vergeet het, maar onthoud de kern: wat begon met een bits ''wat dóe je'', overging in een afgemeten "Rinus, láát dat!" en eindigde in een venijnig "klaar?" bleek achteraf de treurige conceptie van Maas. Ongewild, onbedoeld, ongewenst, onverwacht. Ongevraagd ook. De voorbode van een liefdeloos en kommervol bestaan... pag 31/32
De jeugd van Maas schetst een duidelijk en herkenbaar jaren vijftig/zestig beeld. Zijn liefdeloze ouders geven hem een permanent mislukt gevoel. Vol zelfbeklag en zieligheid leidt -liever gezegd leidt met een lange ij- hij het leven. De hele wereld heeft de pik op hem. Door iedereen wordt hij vals beschuldigd. Hij doet het nooit goed en na een opsomming van al het onrecht dat hem is aangedaan, lezen we:
... Alles liever dan jou, want ze motten je niet. Je ouders wilden je niet. Het leger wilde je niet. De provincie wilde je niet. De overheid wilde je niet. Het pensioenfonds mot je niet. Het systeem mot je niet. Niemand mot je! Ze motten me niet!... pag. 189
Jos de Gruyter
Dealey Plaza 's-Gravenhage
Uitgeverij PMA, 2012
In het leven van Maas Minderman zit nooit eens iets mee. Hij is en blijft een sukkel. Dat vindt hijzelf op de eerste plaats.
Zoals op de cover vermeld:
... een beklemmend maar ook hilarisch verhaal over zinloosheid, waarheid en beleving en de manier waarop mensen elkaar uit kwaadaardigheid en dommigheid beschuldigen, gebruiken en laten vallen...
***
Maas Minderman komt ter wereld in 1951 maar eerst krijgt de lezer een inkijk in de voorgeschiedenis.
Wanneer moeder Commerina Maasland haar man Rinus vertelt dat ze naar alle waarschijnlijkheid zwanger is, schampert hij: Denk je dat je op jouw leeftijd nog zwanger kan worden? Je bent oud mens. Je loopt tegen de vijftig.
Eenmaal een feit voelt zij de zwangerschap als het resultaat van een verkrachting.
Het verhaal ga ik niet vertellen maar enige amusante passages zal ik citeren:
In de achterkamer keek een grauwwit gipsen beeld op een sokkel aan de muur minzaam op de bewoners neer. Het was de fors uitgevallen beeltenis van een devoot zegenend Christusfiguur: het Heilig Hartbeeld, een onmisbaar stijlelement in een door katholieken bewoonde woning. Op een winterse zaterdagmiddag had Rinus met aandoenlijke ijver een aansluiting in de sokkel geknutseld voor een elektrisch kaarsje dat dag en nacht brandde. Het beeld was een keer onfortuinlijk gevallen toen Commerina erachter willen stoffen met haar plumeau. Twee zegenende vingers waren afgebroken en Rinus had ze onbarmhartig vloekend over Commerina's onvoorzichtigheid met sneldrogende stopverf hersteld. Bij de reparatiewerkzaamheden was de kromming van de wijsvinger prominenter uitgevallen dan die van de middelvinger en aangezien de ringvinger en de pink van de Heer al bij aanschaf in een sterke kromming naar de handpalm waren geboetseerd, gaf het beeld zijn schare na de restauratie permanent de digitus impudicus. Maar in die jaren werd daaraan geen aanstoot genomen, want de betekenis van deze vorm van nonverbale communicatie was niet wijdverbreid en had zeker huize Minderman niet bereikt... pag. 20
Het was bijna half twee toen ze, een beetje draaierig in haar hooggesloten pyjama, het echtelijk bed betrad. Rinus zou nu wel slapen en ze peinsde er niet over hem wakker te maken. Hij zou haar afbekken en zijn adem zou stinken naar rottende kiezen, verkoudheid, alcohol en tabak. Ze kokhalsde bij de gedachte. Behoedzaam gleed ze onder de dekens, legde haar gebit in het glas met water op het nachtkastje, deed haar bril af en sloot haar ogen. Ze was bekaf.
Voor het verhaal is het niet relevant nauwkeurig te beschrijven wat er vervolgens gebeurde. 'Het leven doorgeven', zou een te zinnenprikkelende definiëring zijn. Het onwennig gefriemel van twee mensen die elkaars aanwezigheid als ongewenst doch onontkoombaar beschouwen, maar in een alcoholische schemertoestand elkaar betasten en tot iets komen dat in formele zin als coïtus moet worden gekarakteriseerd, kan nauwelijks in mooie bewoordingen worden omschreven. Uitgezakte bleke lijven die onhandig langs elkaar wrijven, gezichten die elkaar niet zoeken maar nadrukkelijk ontwijken: het is geen mooi beeld. Vergeet het, maar onthoud de kern: wat begon met een bits ''wat dóe je'', overging in een afgemeten "Rinus, láát dat!" en eindigde in een venijnig "klaar?" bleek achteraf de treurige conceptie van Maas. Ongewild, onbedoeld, ongewenst, onverwacht. Ongevraagd ook. De voorbode van een liefdeloos en kommervol bestaan... pag 31/32
De jeugd van Maas schetst een duidelijk en herkenbaar jaren vijftig/zestig beeld. Zijn liefdeloze ouders geven hem een permanent mislukt gevoel. Vol zelfbeklag en zieligheid leidt -liever gezegd leidt met een lange ij- hij het leven. De hele wereld heeft de pik op hem. Door iedereen wordt hij vals beschuldigd. Hij doet het nooit goed en na een opsomming van al het onrecht dat hem is aangedaan, lezen we:
... Alles liever dan jou, want ze motten je niet. Je ouders wilden je niet. Het leger wilde je niet. De provincie wilde je niet. De overheid wilde je niet. Het pensioenfonds mot je niet. Het systeem mot je niet. Niemand mot je! Ze motten me niet!... pag. 189
Jos de Gruyter
Dealey Plaza 's-Gravenhage
Uitgeverij PMA, 2012
Abonneren op:
Posts (Atom)