Stand-up filosoof

Van de cover:
Stel René Gude een vraag en hij geeft origineel antwoord vol humor en filosofische wijsheid. Het maakt Gude tot misschien wel de meest spraakmakende Nederlandse filosoof van dit moment. Hij maakt deel uit van filosofisch elftal van Trouw, geeft lezingen op Lowlands, spreekt in filosofische cafés, treedt op bij TEDx en schrijft vaak in Filosofie Magazine, het tijdschrift waarvan hij hoofdredacteur was voordat hij als directeur bij Internationale School voor Wijsbegeerte aantrad. En hij heeft nog maar één been. Het andere werd een jaar geleden geamputeerd, toen de kanker terugkeerde. Toch zal hij ook dit jaar tijdens de Filosofienacht weer aan stand-up philosophy doen: losjes improviserend de (levens)vragen van het publiek beantwoorden door te putten uit de opgedane wijsheid en de schatkamer van de filosofie.
Voor dit boek vuurde Wilma de Rek, journalist van de Volkskrant, honderden vragen af op René Gude. Ze gaan over leven, liefde, cynisme, kennis, aardigheid, de ander, de naderende dood, de (on)tembare ziel, diep-menselijke emoties en veel meer.

***

In zestien hoofdstukken legt de schrijver uit hoe we het met de dingen, elkaar en met onszelf uithouden. Aan de orde komen respectievelijk: het wereldbeeld, de mens, de ziel, de verandering, de ander, de liefde, religie, leiderschap, politiek, ambitie, leren, aardigheid, moraal, ondeugden, optimisme en tenslotte de dood.
Een passage waar ik me in kon vinden ging over de hoofse liefde.

enige citaten (cursief):
vraagstelling: ... dus het dwalen heeft iets moois...
... Ja, en misschien is dat ook de reden dat ik de hoofse liefde leuk vind. Het is namelijk de ultieme cultus van dit gedwaal. Hoofse types vinden het verrukkelijk om een beetje om hun liefde heen te dwalen. Zo koesteren ze de liefde zonder hem te willen bevredigen. Die hoofse liefde is in zeker opzicht fantastisch: je pakt een van de diepste menselijke aandriften en die ga je tot in het oneindige cultiveren en esthetiseren. Je wilt niet dat het tot een lichamelijk treffen komt, want zodra je dat toestaat rekent de biologische werkelijkheid als het ware af met de culturele, en dat is natuurlijk zonde van alle energie die je erin gestoken hebt. Daarom duwen mensen als Petrarca die van zich af... pag. 69

Of zoals ikzelf ooit in een senryu over de 'onbereikbaarheid' der hoofse liefde schreef, evenals tik van de molen en don Quichot

In datzelfde hoofdstuk over liefde:
vraagstelling: ... dus niks wederhelft. Niks symbiose. Weg met het model van Romeo & Julia, Hella en Freek, Connie en Ischa, Connie en Hans...
... Ik hou juist van de nabijheid van ongelijke dingen, want zo cultiveer ik mezelf, er is een permanente drang me te verbeteren. Door de ander de ander te laten zijn, krijg ik altijd een perspectief dat ik zelf niet bedacht zou hebben. En verder geloof ik heel erg in trouw. De winst van trouw is dat je binnen een veilige omgeving een dynamische band opbouwt die het je mogelijk maakt om iets wat bijna onveranderlijk is, namelijk je eigen biologische implicaties, toch vorm te geven. Het niet één worden, dat is het streven... pag. 69

Stand-up filosoof. De antwoorden van René Gude
auteur: Wilma de Rek
ISVW uitgevers