zondag 27 april 2014

de vrouw die honden eten gaf

Van de cover:
Odette is de meest gehate vrouw van België. Ze zit in de gevangenis voor medeplichtigheid aan een ophefmakend zedenmisdrijf. Ze werd meegesleept door M; haar man en de vader van haar drie kinderen. Nooit heeft ze hem tegengehouden, ze deed alles wat hij haar opdroeg. Of bijna alles. Binnenkort komt ze vrij en gaat ze naar een klooster. Om te werken. Als ze niet werkt zal ze bidden. Wie is deze vrouw? Speelbal of gewetenloos monster?

***
Een thema wat mij fascineert: hoe raakt iemand in de ban van de ander en daardoor willens en wetens betrokken bij een zedendelict, of liever gezegd, hoe kan iemand gruweldaden laten gebeuren en passief werkeloos toezien.
Geschreven door Kristien Hemmerechts, gezien en beleefd vanuit 'de meest gehate vrouw van België': Michelle Martin, de (ex)echtgenote van Dutroux, een vrouw met, zo ik lees, godsdienstwaanzinnige inslag.
De terugblik gaat naar het verleden.
Een dominante, labiele moeder die haar claimde en kleineerde, waardoor zich een laag zelfbeeld vormde en de jeugd van M (Dutroux), eveneens met ontaarde ouders, loopt als een rode draad door het verhaal.
Het doet mij denken aan de verhalen van Markies de Sade.

Een monoloog van 248 pagina's
Zoals gewoonlijk laat ik graag in fragmentarische citaten Odette (Michelle Martin) -via de schrijfster- zelf aan het woord.

Op een nacht stond ze naast mijn bed. Ik was eindelijk in slaap gevallen en plotseling stond ze daar in haar lange witte nachthemd. Net een spook.
Met scherpe nagels probeerde ze haar armen open te krabben.
'Niet doen, mama.'
'Het moet eruit!'
'Nee, nee, je hebt je bloed nodig.'
'Je souffre.' Hoe kon ik slapen terwijl zij leed? Ze pruilde als een meisje van acht of tien.
Ze had naar de badkamer kunnen gaan, maar ze was naar mij gekomen.
Ze had mij opnieuw nodig... 133

'Denk je dat ik voor mijn plezier vrouwen verkracht?' klaagde hij. 'Besef je niet dat ik liever rustig thuis voor de tv zou zitten? Heb ik erom gevraagd een penis te hebben?'
'Nee, liefje.' En ik kuste hem. Hij was een man; hij moest neuken, onderwerpen, zijn wil laten gelden.
Dankzij mij kon hij een man zijn. Hij was mijn man en hij was mijn zoon, mijn broer... p. 153

'Kijk naar mij als ik tegen jou spreek, Odette.'
Even was ik bang dat hij mij daar in de bezoekersruimte een klets in mijn gezicht zou geven om mij te vernederen, zoals zijn moeder hem met kletsen in zijn gezicht had vernederd. Hij had liever gehad dat ze had gespuwd, zei hij soms. Spuwen is eerlijker. M spuwde. Hij sloeg en beet en krabde... p. 162

'Jij bent niets, jij bent een nul, jij bent een vod. Zonder mij was jij niets. Alles heb je aan mij te danken. Zonder mij sliep jij nog iedere nacht bij je moeder. Wie zou jou gewild hebben als ik mij niet over jou had ontfermd? Ik heb jou gered.
De woorden van de meest gehate man van België tegen de meest gehate vrouw. Als hij zich getergd voelde. Als hij vond dat ik hem uitdaagde. Als ik zijn geduld op de proef stelde. Hem in het nauw probeerde te drijven. En of ik besefte wat hij allemaal voor mij deed? Voor mij en voor mijn kinderen. Een normale vrouw zou dankbaar zijn.
Zijn handen op mijn schouders en duwen, duwen tot ik op mijn knieën zat.
'Je moeder had gelijk. Jij had in dat ongeluk moeten blijven, je vader had het moeten overleven.'
'Het spijt me, M'
'Het spijt je niet.'
'Het spijt me, het spijt me echt.' ... p. 203

'Maar je voelt niets. Je klaagt altijd dat je niets voelt!'
Baf, een slag in mijn gezicht. En nog een. En daarna zijn hand die mijn bh wegscheurt, zijn gehijg in mijn oren. 'Niet hier, M, niet hier waar de kinderen bij zijn.
'Mogen ze dan niet zien hoe ze zijn verwekt?' ... p. 222

Sommige vruchten worden rot zonder ooit rijp te zijn geweest.
Zo'n vrucht was ik.
Ik voelde me vuil als hij me aanraakte.
Het vuil wond me op.
Het moet, dacht ik. Alles klopte. Ik was hem dankbaar omdat hij deed wat hij deed. Het was wat ik verdiende.
Als ik eraan dacht, hoefde ik de spieren van mijn kut maar een paar keer samen te trekken en ik kwam klaar. Soms fantaseerde ik dat hij op mij piste. Of hij liet me vooroverbuigen, sloeg mijn rok omhoog, trok mijn onderbroek naar beneden en kletste koeienstront tegen mijn billen.
Ik wil niet dat iemand ooit nog zijn hand in mijn onderbroek steekt.
Nooit meer wil ik klaarkomen.
Ik heb geen kut. ... p. 226/227

Buiten de muren van de gevangenis roepen de mensen dat ik een hoer ben, een moordenares, een monster, een psychopate. Ze roepen dat ik erger ben dan M. Niet hij maar ik ben de duivel, zeggen ze. ... p. 247

Straks wanneer Zuster Virginie komt zal ik haar vragen te gaan zitten. Ik zal een teil met water vullen en die bij haar voeten zetten. Ik zal de veters van haar schoenen losmaken en haar sokken en schoenen uittrekken. Ik zal haar voeten in het water onderdompelen. Ik zal ze inzepen en opnieuw onderdompelen. Met mijn haren zal ik haar voeten afdrogen. Mijn blonde engelenhaar. Daarna zal ik languit voor haar op de grond gaan liggen.
'Red me', zal ik haar vragen. 'Verdrijf de duivel uit mijn hoofd, mijn hart, mijn lijf. Mijn lichaam is niet langer de tempel gods. De duivel heeft zich ervan meester gemaakt. ... p. 247/248

Kristien Hemmerechts
de vrouw die honden eten gaf
Uitgeverij De Geus

2 opmerkingen:

  1. In België heeft deze begenadigde schrijfster met heel wat tegenstand te maken gehad door dit werk. En ik weet niet waarom: ze heeft zo goed mogelijk geprobeerd een beeld te schetsen van een méns, hoewel het natuurlijk soms pijnlijk om lezen is...

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Deze volledige (labiele) overgave kom je ook tegen in sektes. (denk even aan Charles Manson!): blindelingse onderworpen gehoorzaamheid.

    BeantwoordenVerwijderen